Rzeczywistość tworzą niespodzianki – Wiktor Dyndo

Galeria Willa

ul. Wólczańska 31

wernisaż: 23.02.2024, g.18.00

23.02.2024 - 07.04.2024

Kuratorka: Adriana Usarek

 

 

Rzeczywistość tworzą niespodzianki

Goście odwiedzający wystawę w Galerii Willa, prezentującą prace Wiktora Dyndo, niczym celebryci rozpoczynają oglądanie od przejścia po czerwonym dywanie, na którym widnieje napis SURPRISE, nawiązujący do tytułu ekspozycji i tematu obrazów. Warto jednak pamiętać, że ten charakterystyczny element, postrzegany jako symbol luksusu, bogactwa czy wysokiego statusu, może symbolizować również zagrożenie i właśnie na ten aspekt malarz zwraca naszą uwagę.

 

Zmiany, które nieustannie dokonują się w świecie, wymuszają na nas konieczność ciągłego dostosowywania się; następstwem tego jest poczucie lęku, wykluczenia, utraty bezpieczeństwa i narastającej niepewności. Żyjąc w czasach, w których autorytety zdewaluowały się, musimy poszukiwać własnych dróg, błądząc niczym baumanowski wędrowiec, może turysta, a może włóczęga, który nie ma właściwie jasno określonej wizji, dokąd zmierza, i którego na każdym kroku czeka niebezpieczeństwo.

 

Tematem twórczości Wiktora Dyndo są właśnie lęki współczesności i stan naszej świadomości, zdominowanej przez różnorodne zagrożenia wynikające z globalizacji, za sprawą której dochodzi do szczególnego rodzaju „sprzężeń” pomiędzy − nawet odległymi od siebie − geograficznie punktami. Życie we współczesnym świecie staje się coraz bardziej skomplikowane. Posługując się metaforą czarnych łabędzi: jesteśmy nieustannie zaskakiwani nieoczekiwanymi zdarzeniami, często ekstremalnymi, które mają ogromny wpływ na funkcjonowanie współczesnego świata − nie tylko w wymiarze globalnym, lecz także w życiu poszczególnych jednostek, co wzmaga poczucie niepewności, bezradności i lęku. W prezentowanym na wystawie cyklu obrazów zatytułowanym „DATA” realistyczne kadry sugerują, że coś się za chwilę wydarzy, albo że się właśnie dzieje. Zamach terrorystyczny w odległym zakątku świata pozornie nas nie dotyczy, nie mamy jednak pewności, czy za jakiś czas nie dotknie nas bezpośrednio. Obrazy poświęcone są sytuacjom, których przełomowość jest niejasna. „Rzeczywistość tworzą niespodzianki, naprawdę doniosłe wydarzenia najczęściej nas zaskakiwały”. Każdego dnia, w danej chwili, równolegle, dzieje się wiele wydarzeń, zarówno tych, które będą przełomowe w dziejach historii, jak i tych osobistych. Konkretny moment i związana z nim data może mieć dla każdego człowieka zupełnie inny, intymny wydźwięk, może przywoływać w pamięci skrajnie różne, osobiste wspomnienia. Gdy zostanie przeniesiona na nośnik taki jak ekran, a w przypadku obrazów na płótno, daje możliwość nieograniczonej manipulacji czasem i przestrzenią – podkreśla artysta.

 

Przeceniamy znaczenia tzw. faktów medialnych – wydaje się nam, że to, co widzimy, jest prawdą, ale rzeczywistość jest bardziej złożona niż myślimy. W cyklu „DATA” elementem łączącym wszystkie prace jest wyraźnie namalowana, centralnie umieszczona data, sugerująca konkretny czas przedstawionej sytuacji. Czy jednak jest to prawda? Data intuicyjnie uwiarygadnia, ustawiając wydarzenie w konkretnym kontekście czasu i właśnie prawdy. Czy jest to fakt, czy też manipulacja artysty? Artysta zostawia te pytania otwarte. Nadmiar informacji przekraczający nasze możliwości percepcji, może wywołać dezorientację i poczucie zabłąkania. Rozwój nowych mediów z jednej strony przyczynia się do cywilizacyjnego postępu, z drugiej zaś zagraża nowym zniewoleniem, poprzez kontrolę i manipulację zbiorową świadomością może wywoływać złudzenie zrozumiałości.
Znaczną część ekspozycji stanowią martwe natury. By prowokować emocje u widza artysta stosuje różne zabiegi, np. umieszcza w „Breaking News” współczesne atrybuty (bakłażan i brzoskwinie), których wydźwięk jest kontrowersyjny lub nadaje przedmiotom nowe, ukryte w symbolicznym przekazie znaczenia. I tak np. osty , które odnajdziemy w pracy z martwą ośmiornicą, to kwiaty potępienia, oznaczają życie poza biblijnym rajem. Rozpatrując je w kategorii rośliny ruderalnych, które porastają miejsca, gdzie gleba uległa zniszczeniu na skutek szkodliwej działalności człowieka, można uznać je za symbol buntu natury, jej odwetu za degradację środowiska. A może symbolizują postapokaliptyczną rzeczywistość, „ziemię bez-gramatyczną” , tak jak w wierszu Czesława Miłosza, do której doprowadzi „zgiełk języków” , a potem nastanie tylko cisza. Ośmiornica zaś może reprezentować nieprzewidywalność, czasami niebezpieczeństwo, manipulację. Innym razem autor wciąga odbiorcę w grę skojarzeń, zmieniając wymowę znanych obiektów. Wykorzystując zjawisko homonimii, jak np. w „Still Life (WAR)”, gdzie owoce granatu obrazują granaty wybuchowe, zwraca uwagę na rozmaite konflikty. „Still Life (Dry)” to praca, której tematem jest wojna o wodę, wyobrażona przez puste wazony i suchą papierową mapę. Niedostatek wody to jeden z największych problemów tego stulecia, który jest przyczyną niezgody między narodami i wbrew pozorom nie dotyczy on wyłącznie Afryki czy Bliskiego Wschodu. „W blisko połowie krajów UE zasoby świeżej wody są niepokojąco niskie (…), w tym w Polsce (…). To z pewnością zaskakująca informacja, a świadomość tego faktu ma kluczowe znaczenie dla naszej przyszłości. Skrajne emocje budzi także temat migracji jak w „Still life (UE)”. Temat polityki zachodniej wobec krajów Bliskiego Wschodu, czy − szerzej – globalnego Południa i wynikających z niej napięć, odnajdujemy również w obrazie „Tension”. Region ten, tak zróżnicowany pod względem politycznym, ekonomicznym i kulturowym, jest jednym z najbardziej niestabilnych i nieprzewidywalnych na świecie. „I love you (I) i (II) to prace, które można interpretować przewrotnie i wielorako. Występujący tu element, jakim jest czcionka alfabetu łacińskiego, stylizowana na kuficką czcionkę arabską, może podsunąć pewien trop, za którym można podążyć. Tak jak proporcje i spójność tego pisma uprawniają, by postrzegać je w kategoriach piękna, tak nie walka, a współpraca i akceptująca postawa dla odmienności pozwolą żyć ludziom i całym społeczeństwom w pokoju. Czy to mrzonki, pragnienia niemożliwe do zaspokojenia? Każdy ma prawo do własnej interpretacji. „Once Upon a Time” to niezwykle nostalgiczna praca odnosząca się do atmosfery Kairu i emocji artysty związanych z tym miastem. Przedstawia wydarzenia rozgrywające się w okolicach, w których przebywał autor prac.

 

Twórczość Wiktora Dyndo jest subiektywnym spojrzeniem na wielowymiarowy obraz świata i nurtujące go problemy, które artysta próbuje wyrazić w napięciach linii, koloru i światła, gdyż „Samo malarstwo traktuje bowiem wciąż o tym samym. O świetle. O napięciach, jakie z niego wynikają. O sposobie niwelowania tych napięć. O wewnętrznej przestrzeni obrazu. O dyscyplinie w sposobie jej organizowania i – wreszcie – o nieskończonej liczbie odcieni i zestawień. Oraz o tym, jak w obrębie ramy pogodzić te wszystkie elementy, by tworzyły całość”.

 

Ekspozycja prac malarskich Wiktora Dyndo jest wyjątkowym doświadczeniem. Historyczne wnętrza Galerii Willa oraz znajdujące się w nich antyki, jak np. sekretarzyk czy biblioteczka są integralną częścią wystawy, gdyż korespondują z prezentowanymi obrazami, które również zawierają atrybuty związane z przeszłością. Malarz poprzez swoją twórczość zadaje pytania, bo dla niego pojęcie prawdy jest złożone, jednak nie narzuca odpowiedzi, pozostawiając możliwość wieloznacznej interpretacji. Aktywizuje odbiorcę do krytycznego myślenia, próbuje skłonić go do tego, by przestał postrzegać świat jedynie w jasno określonych kategoriach. Inspiruje do zweryfikowania utartych myślowych schematów, zachęca do nowego spojrzenia na ogólnie uznane poglądy i do sprawdzania informacji, które kreują opinię publiczną, chociaż nie zawsze są zgodne z prawdą.

Adriana Usarek

 

 

 

Wiktor DYNDO (ur. 1983 w Warszawie) – artysta wizualny, malarz. W swojej twórczości mierzy się z problematyką wydarzeń międzynarodowych, geopolityki i wielokulturowości w jej najbardziej newralgicznych punktach. Kluczowe wątki jego prac oscylują wokół takich problemów jak międzynarodowy terroryzm, wojny i konflikty zbrojne, ze szczególnym uwzględnieniem rejonu Bliskiego Wschodu. Do częstych tematów jakie podejmuje należy także manipulacja mediów, oraz ich znaczenie w rozwoju współczesnego orientalizmu.

Dyndo jest absolwentem Wydziału Malarstwa warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Na swoim koncie ma także stypendium na Wydziale Malarstwa Uniwersytetu Helwan w Kairze. Jego twórczość była wielokrotnie pokazywana w kraju, jak i za granicą. Obrazy Wiktora Dyndo znajdują się zarówno w zbiorach państwowych (min. Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Warszawy), a także w znaczących kolekcjach prywatnych w Polsce i na świecie.

 

 

Ważniejsze wystawy indywidualne:
DATA, Narodowa Galeria Sztuki - Zachęta, 2022
Post-History (razem z Niną Haab), Galeria Szydłowski, 2021
Internet Lies, Gallery Misr, Kair-Egipt, 2018
Prawda leży na dnie naftowego szybu, Galeria Manhattan, Łódź, 2016
Obyś żył w ciekawych czasach, Galeria aTAK, 2013

Ważniejsze wystawy zbiorowe:
Im Osten nichts Neues, A.K.T, Pforzheim, Niemcy, 2023
Pałac Sztuk Młode malarstwo polskie, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 2019
Lejanias, Centre Del Carme, Walencja, Hiszpania, 2018
XY, MODEM, Węgry, 2018
XoXoXo, Galeria Salon Akademii, Warszawa, 2017
Polish Contemporary Painting from The Krzysztof Musiał Collection , Centro de Arte Contemporaneo Velez, Malaga, Hiszpania, 2016
Zapisy przemian_2, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot, 2014

 

 

Identyfikacja wizualna: Ida Stańczyk