Przypadek i porządek. Wystawa dedykowana Witoldowi Lutosławskiemu w 100. Rocznicę Urodzin

Ośrodek Propagandy Sztuki

Park im. H.Sienkiewicza

wernisaż: 06.12.2013, godz. 18.00

06.12.2013 - 26.01.2014

Bogusław Bachorczyk, Andrzej Bednarczyk, Michalina Bigaj, Adam Brincken, Katarzyna Celek, Andrzej Kapusta, Piotr Korzeniowski, Michał Misiak, Julianna Nyzio, Stanisław Rodziński, Filip Rybkowski, Zbigniew Sałaj, Dominik Stanisławski, Witold Stelmachniewicz, Radek Szlęzak, Jan Tutaj, Darek Vasina, Tadeusz Gustaw Wiktor, Michał Zawada, Kinga Zmysłowska

Autorki projektu: Natalia Buchta, Julianna Nyzio

Autor koncepcji wystawy: Witold Stelmachniewicz

Autor aranżacji wystawy: Adam Brincken

Konkurs i wystawę przygotowała Katedra Edukacji Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie w ramach projektu INSPIRACJE dedykowanemu Witoldowi Lutosławskiemu w 100. Rocznicę Urodzin tego wielkiego współczesnego polskiego kompozytora. Celem projektu jest przybliżenie twórczości Lutosławskiego, a także współczesnych artystów polskich w kontekście wydarzeń kulturowych i historycznych. Niezwykle ważnym celem tego projektu wydaje się również korespondencja sztuk oraz ukazanie, czy nawet sprowokowanie różnych postaw i zachowań artystycznych. Ten projekt został zrealizowany właśnie jako połączenie oraz wzajemna inspiracja sztuk plastycznych i muzycznych, instalacji multimedialnych, spotkań i dyskusji.

Biorący w wystawie artyści zaproponowali bardzo różnorodne formy inspiracji dziełem Lutosławskiego. Jak pisze kurator wystawy i konkursu Witold Stelmachniewicz we wstępie do katalogu ekspozycji: trudno tu odnaleźć zależności czy zbieżności wywiedzione bezpośrednio z kontemplacji muzyki Lutosławskiego nawiązujące przykładowo do dwuczęściowego modelu formalnego jego najbardziej radykalnych utworów (polegającego na tym, że część pierwsza wytwarzała niejako „ciśnienie” dla charakteryzującej się już zwartą płynnością dramatyczną części drugiej). Powstały zatem realizacje, które w bardziej lub mniej zakamuflowany sposób dotykają problematyki continuum czasowego, pojęcia immanentnie związanego z trwaniem utworu muzycznego. Także wygląd partytury, jej związek z późniejszym wybrzmiewaniem muzyki w przestrzeni audialnej zostały tu przepracowane. Również kwestia manipulacji czy też nieintencjonalnego zniekształcenia wizerunku Lutosławskiego przez obchody takiej jak ta, okrągłej rocznicy nie jest przemilczana. Niewątpliwie intuicje poszczególnych autorów pozostały odrębne względem kontekstu, jaki został im zaproponowany. Możliwe, że istotnym pozostaje tu jedynie fakt, iż w ciągu ostatnich miesięcy wszyscy słuchali muzyki być może więcej niż zazwyczaj. I możliwe, że była to muzyka Witolda Lutosławskiego.

I nagrodę otrzymał Radek Szlęzak za poliptyk filmowy Łańcuch nr III: dialog na Oko i Ucho, który wykorzystuje kompozycję Lutosławskiego „Łańcuch nr III”. Autor przyporządkowuje jej szereg scen wyjętych z kilku czarno-białych filmów. Ich kolejność, podporządkowana rytmowi następujących po sobie dźwięków, ma charakter konstrukcji łańcuchowej. Laureatem II nagrody jest Filip Rybkowski za instalację wg Koncertu wiolonczelowego, a III - Michalina Bigaj za instalację Poszukiwanie.

Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
w ramach programu Lutosławski 2013 – Promesa, realizowanego przez Instytut
Muzyki i Tańca oraz Akademię Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.