Marek Poźniak, Janusz M. Tylman

Galeria Re:Medium

Piotrkowska 113

wernisaż: 10 maja 2019, godz. 18.00

10.05.2019 - 22.06.2019

17 czerwca (poniedziałek) 2019, godz. 16:30 - spotkanie z Autorami towarzyszące wystawie Zapiski z Bogoty

Kuratorka: Małgorzata Dzięgielewska

„Zapiski z Bogoty” są fotograficzną relacją ze wspólnego pobytu naukowo-artystycznego dwóch wykładowców Wydziału Operatorskiego i Realizacji Filmowej Szkoły Filmowej w Łodzi: Marka Poźniaka i Janusza M. Tylmana. Pierwszy, za pomocą kamery otworkowej, zarejestrował przede wszystkim niezwykłe światło, jakie występuje pod tamtą szerokością geograficzną, w stosunkowo niedużej odległości równika i na tak dużej wysokości (stolica Kolumbii jest położona 2640 m. n. p. m). Janusz M. Tylman pojechał tam natomiast w charakterze dokumentalisty, który, dzięki aparatowi cyfrowemu, uchwycił niezwykłe życie miasta i jego mieszkańców, ludzi otwartych na wszelkie działania artystyczne. W Galerii Re:Medium autor wzbogaci fotografie także krótkimi dokumentacyjnymi notacjami filmowymi, zarówno ruchu w różnych punktach miasta, jak również codziennego życia jego społeczności.

Ich bogotański projekt składał się niejako z dwóch części. Pierwsza dotyczyła stricte obserwacji Słońca, czyli solarigrafii – techniki negatywowej, która zapisuje głównie ślady wędrówki Słońca po nieboskłonie utrwalone na czarno-białych materiałach światłoczułych.

Druga część odnosiła się zaś do samego miasta. Artyści mieli niepowtarzalną okazję zapoznać się z atmosferą, jaka panuje w Bogocie, m.in. także w tamtejszym Muzeum Sztuki Współczesnej, gdzie Marek Poźniak wraz z fotografką Elą Kinowską przygotowali wspólną wystawę, pokazującą prace z cyklu „Moskwa – Berlin”. Bogota jest „ozdobiona”, szczególnie niektóre starsze „klimatyczne” dzielnice, wieloma muralami. To łączy ją niejako z Łodzią. Wzdłuż ciągnących się murów oporowych można podziwiać interesujące kolorowe freski, które momentami bardzo kontrastują z nowoczesną, funkcjonalną architekturą.

Ważnym elementem poznawczym tej artystyczno-badawczej podróży byli również sami mieszkańcy stolicy Kolumbii, ich spontaniczność i prawdziwe emocjonalne reakcje. Podczas pobytu artyści poszukiwali także smaków tego kraju, trudnych niestety do uchwycenia w fotografii. Ale w swoich krótkich zapiskach filmowych Janusz M. Tylman spróbował udokumentować nie tylko te niezwykłe dary natury. Zaciekawiony ruchem, ludźmi, frapującymi zjawiskami uwieczniał bogotańską ulicę, która w ciągu dnia jest pusta, wieczorem zaś zapełnia się tłumem mieszkańców. Ale najważniejsze, że przy okazji filmowania oraz fotografowania Poźniak i Tylman poznawali przede wszystkim ludzi, mieli możliwość pobytu i kontaktu z innymi. Podkreślają, że osoby tam spotkane, mimo iż zajmują się wieloma rzeczami, są zarówno otwarte na współczesność, ale jednocześnie odnoszą się z ogromnym szacunkiem do tego, co dawne.

Efekty ich wspólnego pobytu w Bogocie możemy już niebawem oglądać w łódzkiej Galerii Re:Medium.

Małgorzata Dzięgielewska

Marek Poźniak (ur. 1960). Studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Absolwent Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, Wyższego Studium Fotografii Związku Polskich Artystów Fotografików i Ministerstwa Kultury i Sztuki w Warszawie. Doktorat w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Realizował program fotografii elementarnej. Laureat prestiżowego European Photography Award i Medalu Prezydenta Opola za pracę twórczą. Fotograf, nauczyciel akademicki w Szkole Filmowej w Łodzi. Zajmuje się również grafiką i typografią komputerową. Jest autorem publikacji o charakterze fotograficznym, jego zdjęcia ilustrowały również książki poetyckie kilku autorów. Od kilkunastu lat mieszka na stałe w Berlinie.

Janusz Maria Tylman (ur. 1945). Studia na Wydziale Operatorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi. Dyplom w 1972 roku. W 2010 otrzymał tytuł profesora sztuki filmowej. Odznaczony Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2014). Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Łodzi (2018). Operator, realizator filmowy, autor kilkudziesięciu filmów dokumentalnych i oświatowych, profesor zwyczajny, wykładowca łódzkiej Szkoły Filmowej. W latach 2013-2017 pełnomocnik Rektora ds. Rozwoju Uczelni, obecnie kierownik Katedry Fotografii na Wydziale Operatorskim i Realizacji Telewizyjnej. Mieszka w Łodzi.

Zapiski z Bogoty

Fotografia to szczególne medium, za pomocą którego obraz jest tworem zarówno artysty, jak i samego urządzenia. Podejmując wraz z Januszem M. Tylmanem dialog między prostą kamerą otworkową a skomplikowanym elektoniczno-mechanicznym cudem techniki, jakim jest SONY RX100, próbowaliśmy sprawdzić, która metoda opisania świata, a dokładnie rzecz biorąc Bogoty, bliższa jest temu, co my dwaj pojmujemy jako mimesis. 

W obu przypadkach rejestrowanie obrazu odbywa się niemal bez naszego udziału. W fotografii otworkowej polega ono na kilkuminutowym naświetlaniu czarno-białego filmu, podczas którego obraz generuje się powoli i zależy od czynników zewnętrznych, na przykład od wilgoci czy wysokości nad poziomem morza. Fotografie wykonane nowoczesnym aparatem, przy krótkim czasie naświetlania i doskonałej optyce, teoretycznie pozwalają na pokazanie świata w sposób niemal doskonały. Która z tych metod jest bliższa naszym wyjściowym założeniom? Obie wydają się być równie dobre. Fotografie otworkowe, z długim czasem naświetlania, pokazują rzeczywistość pozbawioną chwilowości. By zwiększyć pojemność informacyjną obrazu, rejestrowałem ulice Bogoty kierując kamerę otworkową na obiekt wybrany, ale dodawałem to, co znajdowało się za plecami.

Marek Poźniak